Chậm mà chắc: Bước đi nhỏ để xây dựng cuộc sống khỏe mạnh, cân bằng
Cảm giác khi thức dậy mỗi ngày của bạn là như thế nào? Bạn có để ý đến tình hình sức khỏe hiện tại của mình và việc chăm sóc bản thân? Bạn có đang hiểu đúng về lối sống lành mạnh dài lâu, hay cách thức tạo nên hành trình sống bền vững trong thời đại bận rộn và có quá nhiều áp lực? Hãy cùng KBF tìm hiểu về chủ đề này và tìm ra bí quyết để xây dựng cuộc sống cân bằng cho chính bạn.
Chìa khóa cho lối sống lành mạnh không phải là thực hiện một bước ngoặt trong đêm, mà đó là việc tập trung vào những thói quen nhỏ nhưng quan trọng mỗi ngày. Bắt đầu từ những bước nhỏ nhất và kiên trì rèn luyện, chúng ta sẽ có được một cuộc sống khỏe mạnh từ bên trong, tràn đầy năng lượng ở bên ngoài. Từ đó, mỗi người có thể cảm nhận hạnh phúc nhiều hơn và có được sự tự tin để làm những điều mình luôn yêu thích.
Lối sống lành mạnh mang lại giá trị gì cho chúng ta?
Lối sống lành mạnh sẽ được định nghĩa khác nhau đối với mỗi cá nhân. Nhìn chung, đó là một lối sống mà chúng ta cam kết thực hiện những điều có lợi cho sức khỏe thế chất, sức khỏe tinh thần và lựa chọn những thứ giúp chúng ta đạt được hạnh phúc một cách bền vững. Bền vững ở đây nghĩa là có giá trị lâu dài và toàn diện. Nó bao gồm các hành động giúp nâng cao sức khỏe tổng thể, chứ không phải những niềm vui nhất thời, không đóng góp cho quá trình phát triển bản thân của chúng ta.
Một số lợi ích nổi bật mà lối sống lành mạnh đem lại:
Ngăn ngừa bệnh tật: Nghiên cứu đã chứng minh thói quen ăn uống lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, tiểu đường loại 2… Ví dụ, người trưởng thành tuân theo chế độ ăn tiêu chuẩn của Mỹ (ăn nhiều trái cây và rau quả) trong 8 tuần sẽ giảm được nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch (1). Các nhà khoa học cũng phát hiện, ăn 90g (hoặc 3 phần 30g) ngũ cốc nguyên hạt hằng ngày giúp hỗ trợ giảm 22% nguy cơ mắc bệnh tim, 19% bệnh mạch vành và 15% bệnh ung thư (2).
Kéo dài tuổi thọ: Nếu ở tuổi 50, bạn duy trì cân nặng hợp lý, thường xuyên vận động, tuân theo chế độ ăn lành mạnh, không hút thuốc và uống rượu ở mức vừa phải, bạn có thể sống lâu hơn đến 14 năm (3). Những người hoạt động thể chất từ mức trung bình đến cao khoảng 11 phút mỗi ngày cũng có nguy cơ tử vong thấp hơn, so với những cá nhân chỉ tập trong 2 phút, kể cả khi mọi người đều ngồi làm việc 8 tiếng hằng ngày (4).
Nâng cao sức khỏe tinh thần: Các thói quen như thiền, tập yoga, đi bộ, nấu ăn… đều là những hoạt động tích cực giúp nâng cao tâm trạng, khiến chúng ta cảm thấy tốt hơn về chính mình và những người xung quanh. Duy trì trạng thái hài lòng với cuộc sống này mỗi ngày là một yếu tố quan trọng để đạt được hạnh phúc lâu bền.
Kiểm soát cuộc sống: Điều này thể hiện rõ nhất qua việc đặt các mục tiêu. Để hướng đến lối sống lành mạnh, chúng ta cần cải thiện đa dạng khía cạnh cuộc sống, chẳng hạn như ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc, tập thể dục và chăm sóc bản thân… Việc đặt mục tiêu cụ thể cho từng lĩnh vực và chinh phục chúng sẽ mang lại cảm giác thành công khi hoàn thành nhiệm vụ, dù chỉ là nhỏ. Không những có sự chủ động trong cuộc sống, nó còn giúp củng cố niềm tin đáng kể, khiến ta vững tin rằng mình có thể làm được những điều tích cực cho bản thân.
Lợi ích của việc trau dồi một lối sống khỏe mạnh là rất rõ ràng, đã được khoa học kiểm chứng và có thể thực hiện được trong cuộc sống hằng ngày. Vậy chúng ta hình thành lối sống khỏe mạnh như thế nào? Làm sao để xây dựng, duy trì những thói quen lành mạnh đó?
Bắt đầu từ những bước nhỏ
Bước đầu tiên cần có là cách nhìn nhận đúng về các mục tiêu, hay nói nôm na là các tiêu chuẩn bạn đặt ra cho bản thân. Chúng ta thường ngộ nhận rằng phải có một thân hình hoàn hảo như người mẫu, một trí óc thông minh tuyệt đỉnh hay điều kiện tài chính dồi dào thì mới gọi là cuộc sống lành mạnh như mơ ước. Đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay, khi mà hình ảnh và thông tin của những người được xem là giỏi giang và thành đạt xuất hiện ngày càng nhiều trên các nền tảng mạng xã hội. Chúng ta thường dễ so sánh chặng đường, tuy nhiên quên mất rằng điểm xuất phát, các yếu tố cá nhân của mỗi người là không ai giống ai. Chúng ta quên rằng, để đạt được một cuộc sống lành mạnh đúng nghĩa, chúng ta thực sự chỉ cần tốt hơn chính mình ngày hôm qua, tiến hành từng bước nhỏ để hướng đến cuộc đời ta mong muốn. Như vậy, ý nghĩa của lối sống lành mạnh mới được phát huy trọn vẹn.
Hãy hướng đến một lối sống cân bằng hơn thông qua việc thay đổi từng chút một trong những hoạt động thường ngày của bạn. Bởi mỗi thói quen nhỏ gộp lại trong nhiều ngày chính là nền tảng của lối sống bạn đang có. Chỉ cần tốt hơn 1% mỗi ngày, duy trì trong vòng một năm, tỷ lệ tiến bộ của bạn sẽ là 37%. Như là về ăn uống, chúng ta có thể tích cực ăn nhiều rau củ hơn mọi khi. Thay vì ăn vặt bằng bánh ngọt hay những món ăn lề đường, chúng ta nên chọn ăn vặt bằng trái cây. Nghiên cứu đã chỉ ra, ăn nhiều thực vật có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc các bệnh tim, đột quỵ, ung thư và tử vong sớm (5). Đổi ngũ cốc tinh chế sang ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch nguyên chất, kiều mạch, lúa mạch, quinoa… cũng có lợi hơn cho sức khỏe của bạn (6). Hãy tìm hiểu về các thực phẩm lành mạnh nhất, tốt cho sức khỏe và phù hợp với chính mình, sau đó thiết kế thực đơn, tự đi chợ và tự chế biến các món ăn. Không chỉ tiết kiệm chi phí và có những bữa ăn khoa học hơn, tự nấu ăn cũng được xem như một hình thức vận động thể chất, giúp chúng ta giải tỏa căng thẳng và tận hưởng những khoảnh khắc giản dị trong ngày.
Việc bắt đầu với từng bước nhỏ này chính là chìa khóa để tạo nên lối sống bền vững. Khi mới hình thành một thói quen, chúng ta chỉ cần thực hiện nó trong vòng vài phút và lặp đi lặp lại mỗi ngày, cho đến khi quen dần với hành động đó. Nếu chúng ta cố gắng quá sức trong giai đoạn đầu, dù đạt được thành công trong một hoặc hai ngày, chúng ta cũng sẽ dễ nản và bỏ cuộc nhanh chóng vì quá khó. Những hành động dễ thực hiện sẽ dễ lặp đi lặp lại. Khi đã lặp lại nhiều lần, chúng dễ trở thành những thói quen lâu dài. Như việc rèn luyện thể chất, ta có thể giúp bản thân vận động nhiều hơn bằng cách đơn giản như đi bộ 15 phút mỗi sáng, chạy xe đạp đến trường hay tận dụng cầu thang bộ ở công ty thay vì đi thang máy. Điều quan trọng nhất là chọn một hoạt động hay bộ môn thể thao bạn yêu thích và đơn giản hóa nó cho đến khi thực hiện thành thạo. Bạn có biết, 90% những người thất bại trong việc giảm cân hoặc tập thể dục là do đặt mục tiêu sai ngay từ ban đầu. Mọi người quên rằng hành trình này là một cuộc chạy marathon đòi hỏi sức bền và sự kiên trì, chứ không phải là chạy nước rút. Đặt mục tiêu quá lớn làm cơ thể và tinh thần rơi vào trạng thái shock, không kịp đáp ứng và thích nghi. Từ đó dễ tạo ra cảm xúc nản và bỏ cuộc vì chúng ta không còn tìm thấy niềm vui khi xây dựng những thói quen này.
Ngoài các hoạt động trau dồi thể chất, chúng ta cũng cần quan tâm đặc biệt đến sức khỏe tinh thần, vì đây là thứ giúp con người duy trì tinh thần minh mẫn và bình tĩnh để đối mặt với những biến động hàng ngày. Căng thẳng lâu ngày có thể khiến chúng ta suy giảm hệ thống miễn dịch, tăng cân, huyết áp cao, thiếu năng lượng và gặp các vấn đề về giấc ngủ… Những yếu tố này là cản trở lớn trong quá trình tạo dựng một lối sống lành mạnh. Quan tâm đến những phương pháp giúp ta giảm được căng thẳng là điều cực kỳ cần thiết. Bạn có thể chọn cho mình một số hoạt động khoa học như thiền, hít thở sâu, viết nhật ký, đọc sách hoặc dành thời gian với thiên nhiên… để giúp tâm trí an bình và tĩnh lặng hơn. Các sở thích thú vị khác như làm gốm, vẽ tranh, chơi cờ… đều là những lựa chọn thông minh để rèn luyện sự tập trung, nhanh nhạy cho não bộ chúng ta.
Duy trì những mối quan hệ lành mạnh và giao tiếp thường xuyên với bạn bè, người thân cũng hỗ trợ bạn cải thiện sức khỏe tinh thần đáng kể. Các nhà khoa học đã phát hiện, những người có mối quan hệ xã hội kém thường có nguy cơ trầm cảm cao gấp đôi so với những ai có mạng lưới kết nối tốt (7). Ngay cả khi không thể gặp gỡ trực tiếp với bạn thân và gia đình, chúng ta vẫn nên sắp xếp thời gian gọi điện và trò chuyện với họ vài ngày hoặc mỗi tuần một lần. Ngoài ra, chỉ cần nở nụ cười chào thân thiện với những người hàng xóm hay đồng nghiệp mỗi lần gặp mặt, bạn cũng sẽ cảm thấy vui vẻ, đủ đầy trong lòng ngay lập tức.
Mỗi người đều sở hữu những nét riêng đặc biệt và mỗi người đều có những cách thức đi đến cuộc sống lành mạnh khác nhau. Tập trung vào hành trình trở thành phiên bản tuyệt vời nhất của chính mình và khen thưởng bản thân vì những nỗ lực cố gắng đã là một hành động hết sức giá trị trên con đường tìm kiếm lối sống hạnh phúc của bạn.
Σχόλια